Câu hỏi: Vợ chồng tôi sinh con một bề (3 cháu gái). Lâu nay chồng tôi thường lén lút ngoại tình với một người phụ nữ khác, rồi có con (nghe đâu sinh được con trai) với người đó làm tôi vô cùng bức xúc... Tôi thường nghe nói về 'tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng"? Xin Luật sư Luật Thái An giải thích về tội này? Trường hợp chồng tôi ngoại tình như vậy có bị phạt tù không?". Bùi Thị Tuyết Hoa (Thị trấn Lim, huyện Tiên Sơn, Bắc Ninh).
Tư Vấn Luật Thái An Trả lời: Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng được quy định tại điều 147 Bộ luật Hình sự như sau: " Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm".
Tại Mục 3 Thông tư liên tịch số 01/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC của Bộ Tư pháp - Bộ Công an - Tòa án nhân dân tối cao - Viện kiểm sát nhân dân tối cao ngày 25/9/2001 đã quy định: “Chung sống như vợ chồng là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ một cách công khai hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó...".
Thông tư này cũng quy định: Chỉ có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng. Hậu quả nghiêm trọng có thể là làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn, vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát...
b) Người vi phạm chế độ một vợ, một chồng đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Theo các quy định viện dẫn trên thì việc chồng chị lén lút quan hệ với một người khác dẫn đến việc có con chung có dấu hiệu của tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng. Tuy nhiên, nếu hành vi này chưa gây hậu quả nghiêm trọng hoặc người vi phạm chưa bị xử phạt hành chính về hành vi này thì chưa đủ căn cứ pháp lý để truy cứu trách nhiệm hình sự chồng chị về tội này.
